Vesso(-de-fourèst)
Ervilia sylvatica
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce des bois.
Descripcioun :Aquelo grando vesso, dóu gènre Ervilia, se vèi dins lis Aup fin qu'en Savoìo. Trachis dins lis óuriero de bos e li melounié. Li vesso d'aquéu gènre pulèu nouvèu se destrìon dóu gènre Vicia emé mai 5 parèu de fuioun i fueio, uno dóusso de mens de 6 grano e mai enca. Aquelo, emé si flour blanco raiado de vióulet se recounèis eisadamen.
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ervilia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Melounié
- Bos clar
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst-asiatico
Ref. sc. : Ervilia sylvatica (L.) Schur, 1853
(= Vicia sylvatica L., 1753 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753